Αναιμία

Ως αναιμία ορίζεται η ελάττωση της ολικής μάζας των ερυθροκυττάρων (της τιμής της αιμοσφαιρίνης ή του αριθμού των ερυθροκυττάρων).

Συπτώματα

Τα συμπτώματα της αναιμίας είναι η εύκολη κόπωση, η κεφαλαλγία, η καταβολή, η δύσπνοια μετά από κόπωση, η ευερεθιστότητα, η αδυναμία συγκέντρωσης, η ωχρότητα και η ξηρότητα του δέρματος ή των βλεννογόνων , η ωχρότητα και ευθραυστότητα της κοίτης των νυχιών , η ταχυκαρδία, το ήπιο συστολικό φύσημα, οι στηθαγχικές ενοχλήσεις, οι διαταραχές της έμμηνης ρύσης. Τα συμπτώματα επίσης, εξαρτώνται από την αιτία που προκαλεί την αναιμία. Έτσι, μπορεί να συνυπαρχει ίκτερος λόγω αιμόλυσης, έλκη στις κνήμες λόγω δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, νευρολογικά ευρήματα (παραισθησίες συχνά επώδυνες, αίσθηση ότι κάποιος περπατάει σε βαμβάκι, εξασθένηση μνήμης, ευερεθιστότητα, σύγχυση κατάθλιψη, παράνοια).

Οι φυσιολογικές τιμές της αιμοσφαιρίνης κυμαίνονται:

• νεογενητά 14-22

• 3μηνών έως εφηβεία >11

• ενήλικοι άνδρες 13,5-18

• ενήλικες γυναίκες 11,5-16,5

Για τη διερεύνηση της αναιμίας προσδιορίζονται ο μέσος όγκος ερυθρών (MCV) ,η μέση πυκνότητα αιμοσφαιρίνης (MCH), η μέση πυκνότητα αιμοσφαιρίνης ανά ερυθρό (MCHC), ο διορθωμένος αριθμός δικτυοερυθροκυττάαρων (ΔΕΚ), η μορφολογία των ερυθρών (πχ. βασεόφιλη στίξη, σχιστοκύτταρα) και ο αριθμός και η μορφολογία των λευκών αιμοσφαιρίων.

Απαραίτητη είναι και η μέτρηση του σιδήρου ορού,της φερριτίνης ορού, της ολικής σιδηροδεσμευτικής ικανότητας του σιδήρου (TIBC), των επιπέδων βιταμίνης Β12 και φολικού οξέος.

Πολλές φορές ο έλεγχος συμπληρώνεται με την αξιολόγηση βιοχημικών εξετάσεων της νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας και του ελέγχου ανίχνευσης αίματος στα ούρα και τα κόπρανα.

Υπάρχουν διάφορα κριτήρια ταξινόμησης της αναιμίας.

Οι αναιμίες ανάλογα με τον όγκο των ερυθρών ταξινομούνται σε ορθοκυτταρικές μικροκυτταρικές και μακροκυτταρικές.

Μια μορφή συχνής αναιμίας είναι η μικροκυτταρική με συχνότερα αίτια τη σιδηροπενία τα θαλασσαιμικά σύνδρομα και τις χρόνιες παθήσεις σε προχωρημένα στάδια.

Πιθανά αίτια σιδηροπενίας είναι η πλημμελής πρόσληψη του σιδήρου (βρέφη με αποκλειστικά αγελαδινό γάλα, κακή διατροφή), οι αυξημένες ανάγκες (παιδιά, έφηβοι), η πλημμελής απορρόφηση (εντερεκτομή, νόσος Crohn) και οι αυξημένες απώλειες (έμμηνος ρύση, έλκος, λήψη ασπιρίνης, νεοπλάσματα πεπτικού, ρινορραγίες).

Κύρια αίτια της είναι η έλλειψη βιταμίνης Β12 ή και φολικού οξέος, η αλκοολική κίρρωση, οι ηπατοπάθειες, οι παθήσεις του θυροειδούς αδένα και η σπληνεκτομή.

Αιτίες ανεπάρκειας της Β12 και του φολικού οξέος είναι η ελαττωμένη πρόσληψη (φτωχή δίαιτα), οι διαταραχές απορρόφησης (έλλειψη ενδογενούς παράγοντα, παθήσεις του γαστρεντερικού σωλήνα ή χειρουργικές επεμβάσεις, αλκοόλη, λήψη φαρμάκων), οι αυξημένες ανάγκες (κύηση, νεογνά, θαλασσαιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία, μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα) και οι αυξημένες απώλειες (αιμοκάθαρση).