ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Α, C, E, Β1,Β2,Β6

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α (ρετινόλη)

Απαραίτητο συστατικό για την καλή λειτουργία της όρασης , του δέρματος, των βλεννογόνων, των κυττάρων της αναπαραγωγής και του ανοσοποιητικού και του μεταβολισμού των οστών. Συμμετέχει στις αντιοξειδωτικές αντιδράσεις του οργανισμού και την πρόληψη κακοηθειών. Η έλλειψη της προκαλεί προβλήματα στην όραση ιδιαίτερα τη νύχτα (νυκταλωπία), ξηροφθαλμία, επιδείνωση της υγείας του δέρματος (εικόνα ακμής, ξηροδερμία, τραχύτητα), αργή επούλωση των τραυμάτων, προβλήματα στην ανάπτυξη , μειωμένη αντίσταση στις ασθένειες και υπογονιμότητα. Έλλειψη εμφανίζουν άτομα με κοιλιοκάκη, κυστική ίνωση , νεφρίτιδα, θερμιδικό υποσιτισμό, εντερικά παράσιτα, αποφρακτικό ίκτερο ή λοιμώδη ηπατίτιδα. Η λήψη της πρέπει να ελέγχεται γιατί η υπερβιταμίνωση προκαλεί αφαλάτωση των οστών υπερασβεστιαιμία, αμηνόρροια , υπερλιπιδαιμία, νευρίτιδα, πετέχειες, διάρροια, εικόνα παρόμοια με αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης (οίδημα οπτικής θηλής, έλλειψη όρεξης , ναυτία).

ΒΙΤΑΜΙΝΗ C (ασκορβικό οξύ)

Μετέχει στη σύνθεση του κολλαγόνου, της καρνιτίνης, νοραδρεναλίνης, βοηθά στην απορρόφηση σιδήρου, την αγγειογένεση , τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, την αναγέννηση της βιταμίνης Ε και είναι κυρίως γνωστή για την αντιοξειδωτική της δράση( αποτοξίνωση ήπατος, δέσμευση ελευθέρων ριζών). Λαμβάνεται αποκλειστικά από την τροφή (εσπεριδοειδή, φυλλώδη ωμά λαχανικά ,ντομάτα) και έλλειψη της προκαλείται από δυσαπορρόφηση , αλκοολισμό, κάπνισμα, νεφρική ανεπάρκεια και στην εγκυμοσύνη. Η έλλειψη της προκαλεί αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος, ανεπάρκεια παραγωγής νευροδιαβιβαστών , καθυστερημένη ανάπτυξη των παιδιών και φυσικά σκορβούτο (αδυναμία, πόνος στους μυς και τις αρθρώσεις , διόγκωση και ελκωτικές βλάβες σε ούλα και άλλους ιστούς). Η αυξημένη λήψη προκαλεί νεφρικές λιθιάσεις , μειωμένη απορρόφηση σιδήρου, γαστρεντερικές διαταραχές και προβλήματα στα τεστ ούρων και στα γλυκόμετρα.

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε (τοκοφερόλη)

Είναι σημαντικό λιποδιαλυτό αντιοξειδωτικό (εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες του οργανισμού) και βρίσκεται κυρίως στα έλαια των καρπών. Οι συγκεντρώσεις της σχετίζονται με τα λιπίδια. Η έλλειψη της προκαλεί νευρομυϊκά προβλήματα, προβλήματα όρασης, μούδιασμα, δυσκολία στο περπάτημα, τρόμο, κακή αίσθηση ισορροπίας, υπογονιμότητα. Έλλειψη της μπορεί να προκαλέσει η αβηταλιποπρωτεϊναιμiα ή η δυσαπορρόφηση λίπους (ασθενείς με ανεπάρκεια χολής, κυστική ίνωση), η λήψη φαρμάκων όπως η φαινιβαρβιτάλη, φαινυτοΐνη , καρβαμαζεπίνη. Η υπερδοσολογία της μπορεί να μειώσει την απορρόφηση της βιταμίνης D και βιταμίνης K . Ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτικά και βιταμίνη Ε πρέπει να ελέγχονται.

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β1 (πυροφωσφορική θειαμίνη)

Μετέχει στο μεταβολισμό των υδατανθράκων , τη νευρική λειτουργία και τη σύνθεση των νουκλεϊκών οξέων. Έλλειψη παρουσιάζουν ασθενείς με χρόνια διάρροια, αιμοκαθαρώμενοι, υπερθυρεοειδισμό, αλκοολισμό, όσοι λαμβάνουν χρόνια διουρητικά και γυναίκες στην εγκυμοσύνη. Η αύξηση του ποσοστού των υδατανθράκων στη δίαιτα έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα της Β1 , ομοίως και η αυξημένη κατανάλωση τσαγιού. Η κλινική εικόνα της έλλειψης διακρίνεται σε τρεις μορφές την υγρή ,ξηρή μορφή Μπέρι Μπέρι και την εγκεφαλική. Η υγρή μορφή χαρακτηρίζεται από συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας (αυξημένος καρδιακός ρυθμός, πρήξιμο στα πόδια, δύσπνοια, συνεχής κόπωση), η ξηρή από περιφερική νευρίτιδα (δυσκολία στο περπάτημα, αδυναμία, σύγχυση, μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια, παράλυση και ατροφία των μυών, απώλεια αντανακλαστικών και πόνους στο σώμα). Η εγκεφαλική μορφή που εμφανίζεται στους αλκοολικούς χαρακτηρίζεται από αταξία, εγκεφαλοπάθεια, οφθαλμικές διαταραχές και νευροπάθεια (θολή όραση, διπλωπία, ακούσια ή γρήγορη κίνηση).

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β2 (ριφοφλαβίνη)

Μετέχει στην παραγωγή ενέργειας, έχει αντιοξειδωτικές, αντιγηραντικές, αντιφλεγμονώδεις και αντικαρκινικές ιδιότητες.  Η ανεπάρκεια της συνοδεύεται από ανεπάρκεια και άλλων βιταμινών του συμπλέγματος Β , όπως το φυλλικό οξύ, Β3 και Β5. Προκαλεί παθολογικές αλλαγές στο δέρμα και τους βλεννογόνους, όπως σχισμές στη γλώσσα, γωνιακή χειλίτιδα, κνησμό, πονόλαιμο, ημικρανία, κόπωση, ανάπτυξη καταρράκτη , αναιμία και αύξηση της ομοκυστεΐνης, που είναι παράγοντας θρόμβωσης και καρδιαγγειακών επεισοδίων.

ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6 (πυριδοξίνη)

Μετέχει στο μεταβολισμό της τρυπτοφάνης, τη σύνθεση των νευροδιαβιβαστών, τη σύνθεση και τη λειτουργία της αιμοσφαιρίνης, την ρύθμιση του ανοσοποιητικού και τον έλεγχο των επιπέδων της ομοκυστεΐνης. Η έλλειψη της προκαλεί μικροκυτταρική αναιμία, νευρολογικά συμπτώματα, αύξηση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου, αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού και προβλήματα στην αντίληψη και τη μνήμη.